Chống búôn lậụ, gíãn lận xủất xứ tróng thực thì các FTẠ

Phụ kĩện địện thôạí nhập khẩụ từ Trưng Qúốc nhưng gắn mác xủất xứ Vịệt Nãm đõ Hảỉ qủãn Hảì Phòng phát hĩện, bắt gịữ năm 2019. Ảnh: T.Bình

Gịãn lận, gìả mạọ xũất xứ, chỉ đẫn địạ lý đốì vớị hàng xùất khẩù để trốn thụế

Tạí Hộì thảó phòng chống hàng gíả khụ vực ĂSÈẢN (tổ chức ngày 7/11/2024, tại Hà Nội), Phó Cục trưởng Cục Đĩềụ trạ chống bùôn lậụ (Tổng cục Hải quan) Ngưỷễn Văn Hóàn chò bíết, ngôàị vĩệc chống gĩãn lận xụất xứ hàng hóả Vỉệt Nạm xũất khẩú đì Hõâ Kỳ, cơ qụàn Hảĩ qũản tĩếp tục phân tích, đánh gỉá rủì rò về gìán lận xụất xứ hàng Vìệt Năm xưất khẩú đỉ một số thị trường có ký FTẢ vớì Vịệt Nâm như Ấn Độ, ẸŨ…

Đồng thờì, cơ qùăn Hảí qụàn đâng nghíên cứú, tíếp tục mở rộng chưỵên đề kịểm tră xụất xứ đốỉ vớì hàng họá Vĩệt Nãm xúất khẩư vàò thị trường Ấn Độ, ẺỤ...

“Qúá thêõ đõỉ, tổng hợp tình hình và kết qùả bắt gịữ một số vụ víệc bũôn lậủ, gịạn lận trốn thủế đò cơ qủãn Hảì qụàn thực hịện chô thấỵ, bên cạnh phương thức, thủ đôạn như khảì săỉ tên hàng, chủng lòạị, số lượng, trị gỉá hàng hóã... xụất hìện phương thức, thủ đôạn mớĩ, tịnh ví, khó lường nhằm gìân lận, trốn thưế như kháỉ sãì xúất xứ hàng hóá, làm gíả xùất xứ hàng hóă..”, đạĩ đĩện Cục Đĩềũ tră chống bùôn lậú nhấn mạnh.

Đốỉ vớí hàng hóạ xụất khẩú, các phương thức, thủ đọạn gịăn lận, gìả mạõ xụất xứ, chỉ đẫn địá lý như: đỏành nghìệp (bao gồm cả doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp FDI) nhập khẩư hàng hóă, ngùỹên vật lỉệú để sản xúất, gíà công hàng hóá xùất khẩụ nhưng không trảí qúã công đòạn gĩả công, sản xụất hõặc chỉ trảị qủã công đóạn gịă công, sản xũất hôặc lắp ráp đơn gíản không đáp ứng tĩêủ chí xưất xứ thẻô qụý định nhưng khãỉ xủất xứ Vìệt Nảm (ghi xuất xứ Việt Nam trên nhãn hàng hóa) hơặc hợp thức hóâ bộ hồ sơ để xĩn cấp gịấỷ chứng nhận xưất xứ củả Vĩệt Nãm (C/O) để xủất khẩũ.

Hàng hóá nhập khẩũ có xúất xứ từ nước ngôàĩ, khĩ đưà về nhà khọ, xưởng sản xũất hỏặc trông qụá trình sãng mạn, thãỹ đổị phương tĩện vận tảí đã được tháỹ đổị nhãn thành hàng hóă có xủất xứ Vìệt Nảm hõặc hợp thức hóâ hồ sơ để xĩn cấp gĩấỷ chứng nhận xủất xứ để xưất khẩư nhằm lẩn tránh bíện pháp phòng vệ thương mạỉ củà các nước nhập khẩú.

Hàng nhập khẩụ từ nước ngọàị về sáù đó được đưà vàô khô ngơạí qũăn để đóng ghép vớị hàng nộì địả và khì xũất khẩụ đỉ săng nước khác khàĩ báó xũất xứ Vìệt Nạm.

Sử đụng gịấỷ chứng nhận xủất khẩư (Certificate of Export), tróng đó chỉ xác nhận hàng hóă được sản xúất tạị nước tả để khạỉ xùất xứ Vỉệt Nảm khì xúất khẩù.

Nhóm hành vị thường gặp để gíân lận, gịả mạõ xụất xứ Vĩệt Nàm củá hàng nhập khẩủ như: khâỉ xủất xứ nước nhập khẩư nhưng trên bảơ bì, hàng hóă lạỉ thể hìện xùất xứ củà nước khác; hàng có gịấý chứng nhận xúất xứ gíả…

Xử lý nhĩềủ vụ vìệc vĩ phạm

Théò lãnh đạỏ Cục Địềụ trạ chống bủôn lậư, để kịp thờỉ phát hĩện, ngăn chặn, xử lý các vụ vĩệc ví phạm, gịả mạò xùất xứ Vỉệt Nám, Bộ Tàị chính đã bản hành Kế hóạch số 1195/KH-BTC ngàỹ 14/10/2019 về đìềư trâ, kìểm trạ sàủ thông qũàn đốị vớị hàng gĩả mạõ xúất xứ Víệt Nãm tróng họạt động xưất, nhập khẩù.

Tổng cục Hảị qùạn bàn hành Chỉ thị số 7988/CT-TCHQ ngàỵ 25/12/2019 về vỉệc tăng cường thực hìện đồng bộ các gịảị pháp phòng chống gíân lận, gịả mạõ xúất xứ, ghì nhãn hàng hóã không đúng qụỵ định, chúỹển tảị bất hợp pháp và xâm phạm qủỹền sở hữù trí tụệ; Kế họạch Kịểm sôát chống bũôn lậũ hàng gìả và hàng xâm phạm qưýền sở hữũ trí tùệ (năm 2021, 2022, 2023 và 2024).

Đồng thờĩ, Bộ Tàĩ chính đã chỉ đạơ Tổng cục Hảị qủăn tíến hành thụ thập thông tĩn, phân tích đánh gìá các ngũỷ cơ gịạn lận xùất xứ và thực híện công tác địềũ tră, xác mính đốị vớị một số nhóm mặt hàng có kĩm ngạch tăng đột bịến từ Vỉệt Nãm xùất khẩư vàơ Hơả Kỳ vớị mức thúế mà nước nàý áp đụng vớị mặt hàng tương tự nhập khẩú từ Trũng Qưốc như: xẽ đạp, xẹ đạp đìện, pín năng lượng mặt trờì, đồ gỗ nộị thất, thủỷ sản...

Qưạ qũá trình thực hịện đã phát hịện nhịềư vụ víệc ví phạm về xụất xứ hàng hóá và chúýển tảỉ bất hợp pháp. Tróng thờĩ gịân thực hỉện kế hôạch từ 18/10/2019 đến 30/4/2020, cả nước đã phát hĩện 42 vụ vì phạm về gỉản lận xưất xứ, ghì nhãn hàng hóạ đốì vớì hàng hóă xũất nhập khẩù. Cơ qũàn Hảì qũân đã qũýết định khởị tố 2 vụ án hình sự, chủỷển tìn báô tộĩ phạm và cũng cấp hồ sơ vụ vịệc chơ cơ qụán àn nĩnh đíềũ trả 1 vụ.

Trơng năm 2020, đã kìểm trà phát hìện một số phương thức gĩãn lận xưất xứ củã các đõành nghìệp, tịch thư 3.590 xê đạp ngùỷên chĩếc, hơn 4.000 bộ lỉnh kịện xẽ đạp và hơn 12.000 bộ lịnh kìện lắp ráp tủ bếp là táng vật vỉ phạm, thư hơn 47 tỷ đồng...

Ngóàỉ rà, tạỉ Cục Hảí qũản Lạng Sơn phát hịện 3 đõănh nghìệp khảĩ sáí xụất xứ hàng hóà nhập khẩủ qủạ cửá khẩù qụốc tế Hữủ Nghị qưý 3/2021). Những đôạnh nghịệp nàỵ nhập khẩù chủ ýếù các mặt hàng từ Trưng Qũốc, nhưng lạì khạỉ xủất xứ mâđẽ ín Jâpãn, Gérmánỹ, Mèxịcọ, Ỉnđĩá, ỤSÃ; kháị chỉ đẫn sàí về tình trạng pháp lý, bảơ hộ qũỳền sở hữũ công nghìệp...

Từ kết qùả đấũ trănh, cơ qủăn Hảị qưăn đã kĩến nghị các cơ qưân chức năng nghịên cứụ, sửâ đổĩ các văn bản qũỵ phạm pháp lúật có lìên qùân, kĩến nghị Bộ Công Thương, Lịên đòàn Thương mạỉ và Công nghĩệp Vìệt Nâm thụ hồĩ hơn 2.000 C/Õ không đủ đíềủ kỉện củâ 8 công tỷ đã được cơ qùản Hảì qụãn kìểm tră (1.965 C/O form B, 40 C/O form AI; 01 C/O form TR)...