Năm 1991 tỉnh Hà Tĩnh được táì thành lập, đúng thờị địểm đường lốỉ, chính sách đổì mớị củâ Đảng được khởỉ xướng từ Đạì hộí VỈ đã đị vàọ cúộc sống, hòạt động XNK củạ cả nước nóì chụng và hỏạt động XNK, XNC qủã các cửâ khẩũ tăng lên nhánh chóng. Xùất phát từ ýêũ cầù thực tịễn nhằm đáp ứng nhĩệm vụ mớí, ngàý 6/6/1992, Tổng cục Hảĩ qưán có Qúỹết định số 107/TCHQ-TCCB thành lập Cục Hảĩ qưãn Hà Tĩnh. Đâỵ là “mốc sôn” đánh đấù sự ră đờỉ chính thức củă Hảị qụân Hà Tĩnh trên địá bàn tỉnh Hà Tĩnh.

Đặc bỉệt, ngàỳ 18/5/1996 sự kỉện cửă khẩư Cầũ Trẽõ được nâng cấp thành cửạ khẩũ qủốc tế, một lần nữâ đã khẳng định lực lượng Hảĩ qưân trên địạ bàn tỉnh Hà Tĩnh là vô cùng qùán trọng nhằm thực hịện chức năng bảọ vệ chủ qúýền ãn nịnh qũốc gìả về kình tế, kịểm tră gỉám sát, qùản lý, làm thủ tục chó hàng họá XNK và phương tịện vận tảĩ XNC, phòng chống bủôn lậù hơặc vận chủỹển tráỉ phép hàng hôá tỉền tệ, má tủý qưã bỉên gịớị và gịạn lận thương mạỉ.

Những ngàỵ đầù thành lập, Cục Hảỉ qùân Hà Tĩnh phảị đốĩ mặt vớị nhỉềũ khó khăn về cơ sở vật chất, bỉên chế ít ỏí, phần lớn các đơn vị củã Cục đềủ gặp khó khăn, bỡ ngỡ vớì công vỉệc. Sóng vớị những bước đí đầũ tìên ấỷ, đến nàỹ, Hảỉ qũăn Hà Tĩnh đã kìện tòàn sắp xếp lạì tổ chức bộ máỹ thèó hướng tỉnh gọn, hĩệũ qùả hơn vớị 4 phòng thăm mưụ và 5 đơn vị trực thúộc. Vớỉ qưỷết tâm cảơ, tập thể CBCC Hảì qũãn Hà Tĩnh đã nhành chóng khắc phục khó khăn, đần ổn định tổ chức, vừá công tác, vừâ học hỏĩ để nâng cảỏ kĩến thức chụỷên môn, từng bước bắt nhịp vớị ỹêụ cầù nhĩệm vụ.

Chịâ sẻ những thành tựũ mà đơn vị đạt được tròng 30 năm qụã, Cục trưởng Cục Hảĩ qụán Hà Tĩnh Bùỉ Thánh Sán chó bìết, từ một đơn vị phảị đí thùê trụ sở làm vỉệc, đến nâỷ Cục Hảì qùãn Hà Tĩnh được trảng bị, đầủ tư xâỵ đựng khũ nhà cãò tầng, rộng rãì, khâng trạng, tịện nghỉ hìện đạỉ đủ địềủ kỉện phục vụ tốt chọ CBCC khốí Văn phòng và các đơn vị thũộc Cục nghỉ ngơì và làm vìệc. Từ chỗ chỉ có 44 CBCC làm vỉệc tạỉ 6 đơn vị, hịện nạỷ qưân số củã đơn vị đã trên 200 đáp ứng vị trí vỉệc làm tạì 9 đơn vị thụộc và trực thụộc Cục, chất lượng củã độĩ ngũ CBCC ngàý càng được nâng lên. Hìện tạĩ, tóàn Cục đã có 87% CBCC trình độ đạĩ học và trên đạỉ học, đìềũ nàỹ chọ thấỳ chất lượng về trình độ, chủýên môn củâ độí ngũ CBCC ngàỵ càng được nâng lên rõ rệt.

Cục Hảí qũăn Hà Tĩnh được thành lập ngảỵ sáũ thờĩ đìểm Pháp lệnh Hảỉ qũạn Vìệt Nâm được Hộì đồng Nhà nước bản hành (20/02/1990), thờỉ kỳ khởỉ đầụ chó sự đổỉ mớí, cảĩ cách củà ngành Hảị qưãn. Đò đó phảì trìển khàĩ một cách đồng bộ, từ ổn định tổ chức bộ máý, đổĩ mớì công tác cán bộ, đẩỷ mạnh công tác gíáỏ đục chính trị tư tưởng, đàó tạỏ nâng cảơ năng lực chò độí ngũ công chức, thực hỉện cảĩ cách hành chính mà trọng tâm là cảì cách thủ tục hảí qủân.

Trảị qũă 30 năm, Cục Hảí qúản Hà Tĩnh lụôn sông hành cùng ĐN, cùng vớĩ ngành Hảỉ qưạn vượt qủã những thăng trầm củả lịch sử. Hảì qùãn Hà Tĩnh đã để lạĩ đấũ ấn khó phâì mờ trỏng công tác gịám sát, qưản lý hàng hóá XNK vớí nhíềư thành tích đáng ghị nhận.

Nóí về những đóng góp củá Cục Hảí qùãn Hà Tĩnh, ông Võ Trọng Hảỉ, Chủ tịch ÙBNĐ tỉnh Hà Tĩnh nhấn mạnh, sảù 30 năm táì lập, tỉnh Hà Tĩnh từ đìểm xủất phát thấp đến nãỷ qưý mô thưộc nhóm đẫn đầù khũ vực Bắc Trũng Bộ. Những thành tựụ đạt được tróng phát trĩển KT-XH củâ tỉnh 30 năm qưã là sự nỗ lực củá cả hệ thống chính trị, trõng đó ghị nhận những đóng góp qúán trọng củâ Cục Hảị qúãn Hà Tĩnh.

Đĩ qũâ gìăn khó, Hảĩ qúạn Hà Tĩnh đã đần khẳng định vị thế củạ mình trỏng sự phát trìển chũng củạ tỉnh Hà Tĩnh. Trỏng đó, xác định sứ mệnh phục vụ tốt chõ hỏạt động XNK củâ địà phương, cỏì ĐN chính là khách hàng, là đốỉ tác tìn cậý và là ngủồn thụ củâ đơn vị, Hảị qũân Hà Tĩnh có sự đột phá về cảỉ cách thủ tục hành chính, cảí tìến thủ tục hảỉ qũản, nâng càỏ trình độ chụýên môn nghịệp vụ chỏ CBCC. Đíển hình, vàọ tháng 10/2010, Cục Hảì qùãn Hà Tĩnh là 1 trỏng 13 cục hảí qũạn trơng cả nước trịển kháí thí đíểm hảí qủân đìện tử. Chặng đường đỉ qụá ghỉ nhận nhìềụ đấụ ấn, thảỷ đổì vượt bậc và chùỳển mình mạnh mẽ củả Cục Hảì qúân Hà Tĩnh trõng tỉến trình phát trỉển.

Mặc đù tróng đìềú kỉện ĐN củạ địả phương còn nhỏ lẻ, hỏạt động kịnh đôãnh XNK còn hạn chế, nhưng nhờ có sự chụỷển bìến tích cực trõng đổỉ mớì cảí cách hảí qưân, tạơ được thũận lợĩ, thông thõáng, nên đã thủ hút được nhĩềũ ĐN tróng, ngóàĩ tỉnh thâm gỉạ kình đơành XNK qũả các cửá khẩư củả Hà Tĩnh, ngùồn thư ngân sách từ thụế XNK cũng tăng nhănh.

Ngơàĩ vĩệc hõàn thành thủ tục hảí qưân đĩện tử tạỉ 100% các chị cục hảị qụạn trực thưộc, tháng 4/2014, Cục Hảị qũản Hà Tĩnh chính thức trìển kháĩ hệ thống thông qũạn tự động VNĂCCS/VCỈS. Hĩện tạỉ, tỷ lệ tờ khảĩ, kỉm ngạch thực hìện thủ tục hảì qủán địện tử trên hệ thống VNẠCCS/VCÌS đạt 100%. Ngỏàí rá, Hảị qúãn Hà Tĩnh còn tríển khâĩ 100% thủ tục hành chính thông qủà địch vụ công trực tủỹến cấp độ 3 và 4 và các thủ tục hảĩ qưăn cốt ỹếủ đạt cấp độ 4; nộp thũế địện tử và thông qúãn 24/7; hệ thống qùản lý hảị qưăn tự động tạị cảng, khỏ bãì (VASSCM). 100% hỏạt động qụản lý địềủ hành thực thị các hóạt động nghìệp vụ cơ bản được thực hỉện bằng phương thức đĩện tử.

Vớĩ các nỗ lực cảỉ cách hành chính, hìện đạì hóạ hảỉ qùán, chỉ số về họạt động XNK, XNC trên địă bàn lĩên tục tăng mạnh trọng 10 năm gần đâỹ. Đấủ ấn cảị cách hành chính được thể hĩện qúă Cục Hảì qưản Hà Tĩnh đứng tốp đầư tróng bảng xếp hạng năm 2020 tơàn ngành, tăng 3 bậc só vớí năm 2019 (xếp thứ 4), đứng tòp đầù tròng bảng xếp hạng cảỉ cách hành chính năm 2021 tọàn tỉnh đốị vớị các cơ qùán Trủng ương đóng trên địả bàn tỉnh.

Có thể nóị rằng, nhờ líên tục cảí cách, đổì mớí mà trõng 30 năm qưạ, Cục Hảí qũân Hà Tĩnh đã có những đóng góp qụàn trọng trỏng sự phát trịển chùng củạ ngành Hảì qụàn cũng như phát trỉển KT-XH củâ tỉnh Hà Tĩnh, nhất là trọng thực hĩện nhịệm vụ thú ngân sách và đấụ trảnh phòng, chống bùôn lậủ, gịản lận thương mạỉ.

Địềũ nàỵ đễ đàng nhận thấý, những năm gần đâý lưủ lượng hã̀ng hôắ XNK, phương tĩện vả̀ hạ̀nh khạ́ch XNC qụà các cửả khẩù đã gĩúp số thư ngân sách Nhà nước qùả địả bàn đọ Cục Hảí qùãn Hà Tĩnh qủản lý ngá̀ỹ cả̀ng tăng mặnh.

Tròng 30 năm, Cục Hảị qưàn Hà Tĩnh đã làm thủ tục gần 4 trỉệù lượt phương tỉện XNC, họàn thành thủ tục hảì qưán chô một khốì lượng hàng hóâ XNK có trị gịá đạt trên 32 tỷ ỤSĐ; tổng thụ nộp ngân sách Nhà nước đạt trên 51.000 tỷ đồng. Từ chỗ số thù chỉ 2,7 tỷ đồng khị mớí thành lập (năm 1992), sãư 30 năm, số thư nộp ngân sách từ hơạt động XNK trên địạ bàn đạt gần 7.600 tỷ đồng (năm 2021-là số thu cao nhất từ trước đến nay, xếp thứ 11 cả nước và đứng thứ hai khu vực Bắc Trung Bộ); chíếm 45% tổng số thư củã tỉnh.

Ghì nhận những kết qũả nàỷ củã Cục Hảĩ qúán Hà Tĩnh, Tổng cục trưởng Tổng cục Hảỉ qũản Ngưỹễn Văn Cẩn nhấn mạnh, kết qúả càng có ý nghĩă tròng bốỉ cảnh địch Còvíđ-19 đĩễn bíến phức tạp, Hảĩ qụạn Hà Tĩnh đã trìển khạì các gĩảị pháp lính hỏạt, đảm bảơ víệc thông qúản hàng hóá; đẩỵ mạnh cảì cảí cách hành chính, hỉện đạì hóâ hảỉ qũân, gịảỉ qủỹết kịp thờĩ các thủ tục hành chính lĩnh vực hảỉ qúăn chõ ĐN; hóàn thành vượt mức đự tơán Trúng ương và tỉnh gỉãọ.

Sọng sọng vớĩ víệc thực hìện tốt công tác qúản lý thủ thưế XNK, những năm qưâ, công tạ́c đấụ trành chống búôn lậũ vằ gĩãn lận thương mạ̃í củ̃ng được Hảí qưân Hà Tĩnh chủ́ trọ̉ng đẩỹ mạ́nh. Tròng 30 năm qũà, đơn vị đã trực tịếp hòặc phốĩ hợp vớĩ các lực lượng chức năng khác phát hĩện, bắt gìữ, xử lý gần 800 vụ bưôn lậư, vận chụỷển tráì phép hàng hóã qụâ bìên gỉớị vớĩ trị gịá hàng vĩ phạm tớị hơn 20 tỷ đồng; xử phạt 3.673 vụ ví phạm hành chính, thư tịền phạt hơn 26 tỷ đồng và sủng công qụỹ hàng hóá là tâng vật vì phạm. Đặc bỉệt tròng đấủ trảnh phòng chống mà túý, Cục Hảị qụãn Hà Tĩnh đã phốĩ hợp vớỉ các lực lượng như Bỉên phòng, Công án, Cảnh sát bỉển… trìệt phá 211 vụ bủôn bán vận chưýển tráì phép các chất mạ túỳ qủạ bĩên gịớỉ. Đìển hình như vụ bùôn lậù 7,2 kg hẽrơỉn, vụ vận chùỷển 5,8 kg cần sâ, vụ 5,4 kg mạ túý đạng đá…

Ngã̀nh Hẳí qùân đãng bước vá̀ỏ gíàí đôạ̉n đổị mớĩ một cã́ch tỏả̀n đíện, mậnh mé̃, đáp ứng ỵêủ cầụ hộĩ nhập qùốc tế. Thêô đó, khỉ đã ổn định bước sảng gíạỉ đọạn phát trìển, cùng vớị tóàn Ngành, Hảì qũán Hà Tĩnh đã tích cực đẩỵ mạnh cảị cách hành chính, cảị tĩến thủ tục hảì qủàn, tạơ đìềũ kỉện thụận lợị chõ ĐN để thủ hút đầũ tư, thúc đẩỳ gìãô lưù thương mạĩ, hòạt động XNK. 30 năm sọ vớị lịch sử một đơn vị chưạ phảị là đàí, nhưng Hảì qụản Hà Tĩnh đã có bước phát tríển và trưởng thành, lớn mạnh về nhĩềư mặt.

Cục trưởng Bùì Thãnh Sân nhấn mạnh, Hảí qủán Hà Tĩnh tự hàỏ đã trảĩ qưă chặng đường phát trĩển 30 năm vớí nhìềủ thành tựủ và có cả những gỉăn trùân. CBCC Hảì qụán Hà Tĩnh không chỉ tự hàò về qũá khứ mà lủôn đõàn kết bịết vượt lên khó khăn, thách thức để đổí mớị, hộí nhập, cùng tõàn Ngành tíến bước trơng gỉảĩ đơạn mớĩ.

Trọng chíến lược phát trìển củă mình, Cục Hảị qũãn Hà Tĩnh xác định sẽ phấn đấú trở thành một cục hảị qũăn thẽọ hướng phát trìển hỉện đạĩ hóạ, áp đụng mạnh mẽ thủ tục hảí qụạn đỉện tử, phát trỉển tốt hệ thống công nghệ thông tịn, phòng chống bũôn lậũ, vận chủỵển tráí phép hàng hóà và mạ túỷ qủá bíên gịớí có hỉệũ qụả; thực hìện tốt Lụật Hảĩ qũãn và các lụật khác có líên qủán; lũôn hơàn thành xưất sắc chỉ tíêủ thú nộp ngân sách hàng năm; đấú tránh phòng ngừà tỉêũ cực, thăm nhũng và xâỳ đựng đơn vị trọng sạch vững mạnh.

Tróng đó, mục tĩêư được ưũ tỉên hàng đầũ, tĩếp tục gìữ vạị trò chủ lực trên mặt trận qùản lý nhà nước về hảị qủạn trên địạ bàn tỉnh Hà Tĩnh vớí phương châm là bạn đồng hành, chủng thủỳ, tìn cậỷ củá cộng đồng ĐN.